Συνοπτικές Περιγραφές Πειραμάτων Χημείας

Γυμνάσιο - A' Λυκείου

Ηλεκτρόλυση νερού

Ηλεκτρόλυση νερού με ηλεκτρολύτη $NaHC{{\rm O}}_3$$NaHCΟ_3$ (όξινο ανθρακικό νάτριο-σόδα μαγειρέματος)

Οι αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα είναι:

Ομως, τα ιόντα ${{\rm H}}^{+}$$Η^+$ που παράγονται στην άνοδο αντιδρούν με τα ιόντα $HC{O}_3^{+}$$HCO_3^+$ και παράγεται $C{{\rm O}}_2$$CΟ_2$ σύμφωνα με την αντίδραση:

Ο όγκος του $C{{\rm O}}_2$$CΟ_2$ που παράγεται στην άνοδο προστίθεται στον όγκο του ${{\rm O}}_2$$Ο_2$. Γι' αυτό και δεν παρατηρεϊται η σωστή αναλογία όγκων υδρογόνου προς οξυγόνο που αναμένουμε στην ηλεκτρόλυση.

Ηλεκτρόλυση νερού με ηλεκτρολύτη $N{a}_{2}C{{\rm O}}_3$$Na_2CΟ_3$ (ανθρακικό νάτριο-βιομηχανική σόδα)

Οι αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα είναι:

οι οποίες μας δίνουν το συνολικό μηχανισμό της ηλεκτρόλυσης

Αρχή του Lavoisier

Αρχή διατήρησης της μάζας του Lavoisier

• Προσθήκη διαλύματος $Pb(N{{\rm O}}_3{)}_2$$Pb(NΟ_3)_2$ σε κωνική φιάλη των $250mL$$250 mL$.

• Προσθήκη διαλύματος ${\rm K}{\rm I}$$ΚΙ$ σε μικρό δοκιμαστικό σωλήνα

• Τοποθέτηση του σωλήνα μέσα στην κωνική φιάλη.

• Ζύγιση της φιάλης μαζί με το σωλήνα πριν και μετά την αντίδραση.

   

$Pb(N{O}_3{)}_2+2KI\to Pb{I}_2+2KN{O}_3$$\Large Pb(NO_3)_2 + 2 KI → PbI_2 + 2 KNO_3$

Οξέα-Βασεις

Αλλαγή δεικτών

ΔΕΙΚΤΕΣ ΟΞΕΩΝ

Θεωρία

• O δείκτης που ονομάζεται βάμμα ηλιοτροπίου έχει μενεξεδί (ή όπως αλλιώς λέγεται ιώδες χρώμα). Όταν όμως πέσει σε διάλυμα οξέος, αλλάζει χρώμα και γίνεται κόκκινος.
• Όμοια ο δείκτης ηλιανθίνη που είναι κίτρινος, θα χρωματίσει το όξινο διάλυμα κόκκινο διότι παρουσία οξέος ο δείκτης ηλιανθίνη είναι κόκκινος.

ΔΕΙΚΤΕΣ ΒΑΣΕΩΝ

• Πιο συγκεκριμένα, το μπλε της βρωμοθυμόλης σε βασικό διάλυμα, από μενεξεδί (ιώδες) γίνεται μπλε.
• Η φαινολοφθαλεΐνη από άχρωμη γίνεται κόκκινη

Αντίδραση οξέος - βάση προς παράγωγη αλάτων

$HCI+Zn\to H_2+ZnC{l}_2$$HCI + Zn \rightarrow H_2+ZnCl_2$

$HCl+CuO\to CuC{l}_2(\pi \rho ά\sigma \iota \nu o)+H_{2}O$$HCl + CuO \rightarrow CuCl_2 \; (πράσινο) + H_2O$

Αντιδράσεις Αντικατάστασης

Απλή αντικατάσταση

Στην κατηγορία αυτή ένα στοιχείο ( μέταλλο ή αμέταλλο) αντικαθιστά ένα άλλο στοιχείο σε μια χημική ένωση (απλή αντικατάσταση).

Α. Μέταλλα

Α1. Επίδραση Μ σε αλας μεταλλου Μ’ (M δραστικότερο M’)

Η ηλεκτροχημική σειρά των μετάλλων είναι:

$\delta \iota ά\lambda \upsilon \mu \alpha CuSO4+Fe\to FeS{O}_4+Cu$$διάλυμα\; CuSO4 +Fe \rightarrow FeSO_4+ Cu$ (επιχάλκωση σιδερενιου καρφιου)

$\delta \iota ά\lambda \upsilon \mu \alpha CuSO4+Zn\to ZnS{O}_4+Cu$$διάλυμα \; CuSO4 + Zn \rightarrow ZnSO_4+Cu$ (επιχάλκωση ψευδαργυρένιας βίδας)

$\delta \iota ά\lambda \upsilon \mu \alpha AgNO3+Cu\to Cu(N{O}_3{)}_2+Ag$$διάλυμα \; AgNO3 + Cu \rightarrow Cu(NO_3)_2+Ag$ (επαργύρωση επιχαλκωμένης βίδας)

Α2. Επίδραση δραστικου μεταλλου (Κ,Να , Ca , Na ) σε νερο

$Ca+2{{\rm H}}_2{\rm O}\circledR Ca({\rm O}{\rm H}{)}_2+{{\rm H}}_2$$Ca + 2Η_2Ο ® Ca(ΟΗ)_2 + Η_2$

$2{\rm N}\alpha +2{{\rm H}}_2{\rm O}\to 2{\rm N}\alpha {\rm O}{\rm H}+{{\rm H}}_2$$2Να + 2Η_2Ο → 2ΝαΟΗ + Η_2$

Β. Αμέταλλα :

Σειρά δραστικότητας των αμέταλλων, με τα πιο δραστικά να βρίσκονται αριστερά : $F_2,C{\ell }_2,B{r}_2,O_2,I_2,S$$F_2 , Cℓ_2 , Br_2 , O_2 , I_2 , S$

$C{\ell }_2+CaS\to CaC{\ell }_2+S$$Cℓ_2 + CaS → CaCℓ_2 + S$

$3B{r}_2+2A\ell I_3\to 2A\ell B{r}_3+3I_2$$3Br_2 + 2AℓI_3 → 2AℓBr_3 + 3I_2$

Διπλή αντικατάσταση

Οι αντιδράσεις διπλής αντικατάστασης είναι αντιδράσεις στις οποίες ο αριθμός οξείδωσης των στοιχείων παραμένει σταθερός. Στις αντιδράσεις αυτές γίνεται ανταλλαγή των ιόντων με βάση το παρακάτω σχήμα :

${{\rm A}}^{+}{{\rm B}}^{-}+{\Gamma }^{+}{\Delta }^{-}\to {{\rm A}}^{+}{\Delta }^{-}+{\Gamma }^{+}{{\rm B}}^{-}$$Α^+ Β^- + Γ^+Δ^- →Α^+ Δ^- + Γ^+ Β^-$

1. άλας1 + οξύ1 → άλας2 + οξύ2

$FeS+2HCL\to FeC{L}_2+H_{2}S\uparrow$$FeS + 2 HCL \rightarrow FeCL_2 + H_2S ↑$

2. άλας1 + βάση1 → άλας2 + βάση2

$N{a}_{2}C{O}_3+Ca(OH{)}_2\to CaC{O}_3\downarrow +2NaOH$$Na_2CO_3 +Ca(OH)_2 \rightarrow CaCO_3↓ + 2 NaOH$

3. άλας1 + άλας4→ άλας3 + άλας2

$AgN{O}_3+KCl\to AgCl\downarrow +KN{O}_3$$AgNO_3 + KCl \rightarrow AgCl↓ + KNO_3$

Β' Λυκείου

Οξείδωση αλκοολών

Εισαγωγικές γνώσεις

Οι πρωτοταγείς και οι δευτεροταγείς αλκοόλες οξειδώνονται με ισχυρά οξειδωτικά μέσα.:

• Το όξινο διάλυμα $K_{2}C{r}_2{O}_7$$K_2Cr_2O_7$ (πορτοκαλί χρώμα λόγω των ιόντων $Cr2O{7}^{2-}$$Cr2O7^{2-}$) με την προσθήκη αλκοόλης (π.χ αιθανόλης) μετατρέπεται σε ιόντα $C{r}^{3+}$$Cr^{3+}$ που έχουν χρώμα πράσινο. Το $K_{2}C{r}_2{O}_7$$K_2Cr_2O_7$ επίσης αντιδρά με αιθανάλη (ακεταλδεΰδη) για παραγωγή αιθανικού οξέως.

   

  $3C{H}_{3}C{H}_{2}OH+K_{2}C{r}_2{O}_7+4H_{2}S{O}_4\to 3C{H}_{3}CHO+C{r}_2(S{O}_4{)}_3+K_{2}S{O}_4+7H_{2}O$$\bbox[NavajoWhite,10pt]{3CH_3CH_2OH+K_2Cr_2O_7+4H_2SO_4 \rightarrow 3CH_3CHO+Cr_2(SO_4)_3+K_2SO_4+7H_2O}$

   

• Το όξινο διάλυμα ${\rm K}Mn{{\rm O}}_4$$ΚMnΟ_4$ (ιώδους χρώματος λόγω των ιόντων $Mn{O}^{4-}$$MnO^{4-}$) αποχρωματίζεται με την προσθήκη αλκοόλης (π.χ αιθανόλης) μετατρέπεται σε ιόντα $M{n}^{2+}$$Mn^{2+}$ που είναι άχρωμα. Το ${\rm K}Mn{{\rm O}}_4$$ΚMnΟ_4$ επίσης αντιδρά με αιθανάλη (ακεταλδεΰδη) για παραγωγή αιθανικού οξέως.

   

  $5C{H}_{3}C{H}_{2}OH+4KMn{O}_4+6H_{2}S{O}_4\to 5CH3COOH+2K_{2}S{O}_4+4MnS{O}_4+11H_{2}O$$\bbox[NavajoWhite,10pt]{5CH_3CH_2OH+4KMnO_4+6H_2SO_4 \rightarrow 5CH3COOH+2K_2SO_4+4MnSO_4+11H_2O}$

• Οξείδωση αλδεϋδών με αντιδραστήρια Fehling και Tollens

Οι αντιδράσεις που λαμβάνουν χώρα κατά περίπτωση είναι

Πρωτοταγείς αλκοόλες:

$C{{\rm H}}_{3}C{{\rm H}}_2{\rm O}{\rm H}+|{\rm O}|\to C{{\rm H}}_{3}C{\rm H}={\rm O}+H_{2}O$$CΗ_3CΗ_2ΟΗ +|Ο| \rightarrow CΗ_3CΗ=Ο + H_2O$ (α΄ στάδιο προς αλδεΰδες)

$C{{\rm H}}_{3}C{\rm H}={\rm O}+|{\rm O}|\to C{H}_{3}COOH$$CΗ_3CΗ=Ο+|Ο| \rightarrow CH_3COOH$ (β΄ στάδιο προς καρβονικά οξέα)

Δευτεροταγείς αλκοόλες:

$C{{\rm H}}_{3}C{\rm H}({\rm O}{\rm H})C{{\rm H}}_3+|{\rm O}|\to C{{\rm H}}_{3}C{\rm O}C{{\rm H}}_3+H_{2}O$$CΗ_3CΗ(ΟΗ)CΗ_3 +|Ο| \rightarrow CΗ_3CΟCΗ_3 + H_2O$ (προς κετόνες)

Τριτοταγείς αλκοόλες:

Δεν οξειδώνονται

Ερμηνεία Φαινομένου

Σε πρώτο στάδιο έχουμε απομάκρυνση υδρογόνων από τον άνθρακα του υδροξυλίου και από το υδροξύλιο με αποτέλεσμα τα μονήρη ηλεκτρόνια που απομένουν να δημιουργήσουν τον δεύτερο δεσμό μεταξύ άνθρακα και οξυγόνου.

Eίναι προφανές ότι η έλλειψη υδρογόνου στον άνθρακα του υδροξυλίου των τριτοταγών αλκοολών είναι το αίτιο ώστε αυτές να μην οξειδώνονται.

Οι αλδεΰδες οι οποίες είναι προϊόντα μερικής οξείδωσης των αλκοολών, οξειδώνονται περαιτέρω ακόμα και με ήπια οξειδωτικά μέσα όπως το αντιδραστήριο Tollens και το αντιδραστήριο Fehling, προς καρβονικά οξέα ($RC{\rm H}={\rm O}+|{\rm O}|\to RCOOH$$RCΗ=Ο+|Ο| \rightarrow RCOOH$) και ταυτόχρονη δημιουργία χαρακτηριστικών προϊόντων κατόπτρου αργύρου (${\rm A}{g}^{+}\to Ag$$Αg^{+}\rightarrow Ag$) και ίζηματος οξειδίου του χαλκού $C{u}^{2+}\to C{u}_2{{\rm O}}^{\downarrow }$$Cu^{2+} \rightarrow Cu_2Ο^\downarrow$).

Είναι προφανές ότι η έλλειψη υδρογόνου στον άνθρακα της καρβονυλομάδας στις κετόνες είναι το αίτιο ώστε αυτές να μην οξειδώνονται.

Πηγή1 & Φύλλο Εργασίας

Πηγή2

Πηγή3

Γ' Λυκείου

Δείκτες – Ογκομέτρηση

Ισοδύναμα σημεία και PH

Θεωρία

Οι δείκτες αυτοί είναι συνήθως ασθενή οργανικά οξέα ή βάσεις των οποίων τα μόρια έχουν διαφορετικό χρώμα από τα αντίστοιχα ιόντα στα οποία έχουν ιοντιστεί. Έστω αντίδραση ιοντισμού ενός δείκτη ${\rm H}{\rm A}$$ΗΑ$, ο οποίος έστω ότι είναι ένα ασθενές οξύ:

Τα μόρια του δείκτη στην όξινη μορφή του (${\rm H}{\rm A}$$ΗΑ$), έστω ότι έχουν μπλε χρώμα, ενώ τα μόρια του δείκτη στη βασική μορφή του ${\Delta }^{-}$$Δ^-$ έστω ότι έχουν κόκκινο χρώμα.

Έχει διαπιστωθεί πως όταν η συγκέντρωση του ΗΑ είναι δεκαπλάσια της συγκέντρωσης του ${\Delta }^{-}$$Δ^-$ επικρατεί το χρώμα του ${\rm H}\Delta$$ΗΔ$. Αντίθετα, αν η συγκέντρωση του ΗΔ είναι 10 φορές μικρότερη του ${\Delta }^{-}$$Δ^-$ επικρατεί το χρώμα του ${\Delta }^{-}$$Δ^-$.

• Με σταδιακή προσθήκη οξέος, η παραπάνω ισορροπία μετατοπίζεται προς τ’ αριστερά, οπότε το χρώμα του της όξινης μορφής του δείκτη (${\rm H}\Delta$$ΗΔ$) επιβάλλεται στο διάλυμα.
• Με προσθήκη βάσης η ισορροπία μετατοπίζεται δεξιά, οπότε η βασική μορφή του δείκτη ${\Delta }^{-}$$Δ^-$ επιβάλλει το χρώμα της.
• Το χρώμα δηλαδή που παίρνει τελικά το διάλυμα εξαρτάται από το pH και τη σταθερά ιοντισμού του δείκτη $K_{a{\rm H}\Delta }$$K_{a ΗΔ}$

Πηγή

Η μέτρηση της οξύτητας του λαδιού

Η αρχή λειτουργίας της μεθόδου μέτρησης της οξύτητας του λαδιού στηρίζεται στην τιτλοδότηση με αλκάλι συγκεκριμένης συγκεντρώσεως, μέχρι ολικής εξουδετερώσεως της οξύτητας του

ελαιολάδου. Ο απαραίτητος εξοπλισμός είναι ογκομετρικός σωλήνας, κωνική φιάλη, προχοϊδα( ή μια σύριγγα), και αντιδραστήρια (διάλυμα αλκοόλης, δείκτης (φαινολοφθαλεΐνης), διάλυμα υδροξειδίου του Νατρίου NaOH)

Η διαδικασία είναι η εξής:

• Προσθέτουμε σε ογκομετρικό κύλινδρο λάδι μέχρι να καλύψει τη γραμμή των 11 ml. Στη συνέχεια το ρίχνουμε μέσα στην κωνική φιάλη.

• Ξεπλένουμε τον ογκομετρικό κύλινδρο με καθαρό οινόπνευμα 2 φορές, δηλαδή τον γεμίζουμε μέχρι την χαραγή των 11 ml, ανακινώντας καλά τον ογκομετρικό κύλινδρο και ρίχνουμε το περιεχόμενο στην κωνική φιάλη.

• Προσθέτουμε 7 σταγόνες δείκτη φαινολοφθαλεΐνης. Ανακινούμε καλά την κωνική φιάλη.

• Τιτλοδοτούμε με την προχοϊδα ή τη σύριγγα (με συνεχή ανακίνηση) με το διάλυμα του NaOH. Η ανάδευση πρέπει να είναι καλή και η αλλαγή του χρώματος σε όλη τη μάζα του υγρού.

• Ρίχνουμε ακόμη μερικές σταγόνες διάλυμα NaOH σιγά – σιγά μέσα στην κωνική φιάλη.

• Η μέτρηση ολοκληρώνεται όταν αλλάξει το χρώμα του δείκτη από ανοικτό πράσινο σε ανοικτό κόκκινο. Η αλλαγή χρώματος πρέπει να παραμένει μετά από καλή ανάδευση.

• Για τον υπολογισμό της οξύτητας μετράμε τα ml του διαλύματος NaOH που καταναλώθηκαν από την πτώση της στάθμης στην προχοϊδα. Καταγράφουμε την ένδειξη.

• Για κάθε 1 ml διαλύματος NaOH που καταναλώθηκε αντιστοιχεί 1 βαθμοί οξύτητας. Άρα για κάθε 0,1 ml (δέκατο του ml) αντιστοιχούν 0,1 βαθμοί οξύτητας . Έτσι, π.χ. αν καταγράφηκαν 0,5 ml τότε η οξύτητα είναι 0,5 βαθμοί, ενώ αν καταναλώθηκαν 1,7 ml τότε η οξύτητα είναι 1,7 βαθμοί.

Πηγή

Tαχύτητα αντίδρασης

Παράγοντες που επηρεάζουν την ταχύτητα αντίδρασης.

Η ταχύτητα μιας αντίδρασης εξαρτάται από τον αριθμό των αποτελεσματικών συγκρούσεων μεταξύ των αντιδρώντων μορίων. Είναι προφανές ότι οι παράγοντες που επηρεάζουν τον αριθμό αυτών των συγκρούσεων, επηρεάζουν και την ταχύτητα της αντίδρασης. Οι παράγοντες αυτοί είναι οι εξής:

1. η συγκέντρωση των αντιδρώντων
2. η πίεση, με την προϋπόθεση ότι ένα τουλάχιστον απ΄ τα αντιδρώντα σώματα είναι αέριο
3. η επιφάνεια επαφής των στερεών
4. η θερμοκρασία
5. οι ακτινοβολίες
6. οι καταλύτες.

Επίδραση της συγκέντρωσης στην ταχύτητα της αντίδρασης

Πείραμα 1

Η επίδραση της συγκέντρωσης στην ταχύτητα της αντίδρασης μπορεί να παρατηρηθεί με το πείραμα της αντίδρασης υδροχλωρικού οξέος ($HCl$$HCl$) με θειοθειϊκό νάτριο (${\mathbf{N}\mathbf{a}}_2{\mathbf{S}}_2{\mathbf{O}}_3\text{ (aq) }$$\mathbf{N a}_{2} \mathbf{S}_{2} \mathbf{O}_{3} \text { (aq) }$).

Μεταβάλλοντας την συγκέντωση του ${\mathbf{N}\mathbf{a}}_2{\mathbf{S}}_2{\mathbf{O}}_3\text{ (aq) }$$\mathbf{N a}_{2} \mathbf{S}_{2} \mathbf{O}_{3} \text { (aq) }$ μεταβάλλεται η συγκέντρωση του παραγόμενου στερεoύ θείου $S_{(}s)\downarrow$$S_(s)\downarrow$ το οποίο προκαλεί θόλωμα του διαλύματος.

Πείραμα 2

Στο πείραμα αυτό θα μελετήσουμε την μετατόπιση της θέσης ισορροπίας στην αμφίδρομη αντίδραση:

${\mathrm{FeCl}}_3+3{\mathrm{NH}}_4\mathrm{SCN}\iff \mathrm{Fe}(\mathrm{SCN}{)}_3+3{\mathrm{NH}}_4\mathrm{Cl}$$\Large \mathrm{FeCl}_{3}+3 \mathrm{NH}_{4} \mathrm{SCN} \Leftrightarrow \mathrm{Fe}(\mathrm{SCN})_{3}+3 \mathrm{NH}_{4} \mathrm{Cl}$

(κίτρινος χλωριούχος-σίδηρος άχρωμο θειοκυανικό αμμώνιο κόκκινος θειοκυανικός-σιδηρος)

Με προσθήκη ή αφαίρεση μιας ποσότητας αντιδρώντων ή προϊόντων η ισορροπία μετατοπίζεται προς ορισμένη κατεύθυνση και το χρώμα μεταβάλλεται

Αρχή Le Chatelier

Παράγοντες που επηρεάζουν τη θέση χημικής ισορροπίας - Αρχή Le Chatelier

Όπως ήδη αναφέραμε, μια αντίδραση εξελίσσεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να φτάσει τελικά σε κατάσταση χημικής ισορροπίας. Η κατάσταση αυτή τείνει να διατηρηθεί, εφόσον το χημικό σύστημα δεν διαταράσσεται. Αν διαταράξουμε το σύστημα ισορροπίας, μεταβάλλοντας π.χ. τη θερμοκρασία, τότε η θέση χημικής ισορροπίας θα μετατοπιστεί προς εκείνη την κατεύθυνση που τείνει να αναιρέσει τη μεταβολή που επιφέραμε. Για παράδειγμα, αν επιβάλλουμε μείωση θερμοκρασίας στο παρακάτω σύστημα ισορροπίας:

$N_2(g)+3H_2(g)\rightleftharpoons NH3(g),\Delta \eta =-22Kcal$$N_2(g) + 3H_2(g) ⇌ NH3(g), Δη=-22 Kcal$,

τότε η αντίδραση θα εξελίσσεται ταχύτερα προς τα δεξιά απ’ ότι προς τα αριστερά επηδεί η αντιδραση προς τα δεξιά ειναι εξωθερμη ωστε να αυξηθεί η θερμοκρασία και με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ποσότητα του ${\rm N}{{\rm H}}_3$$ΝΗ_3$.

Σε αυτή την περίπτωση λέμε ότι η θέση ισορροπίας μετατοπίστηκε προς τα δεξιά.

Παράγοντες που επηρεάζουν τη θέση χημικής ισορροπίας

Η θέση ισορροπίας επηρεάζεται από τους εξής παράγοντες χημικής ισορροπίας:

1. τη συγκέντρωση των αντιδρώντων ή προϊόντων,
2. την πίεση,
3. τη θερμοκρασία.

Επίδραση της θερμοκρασίας στη χημική ισορροπία

Πείραμα 1

Θα μελετήσουμε τη μετατόπιση της θέσης χημικής ισορροπίας, όταν μεταβάλλουμε τη θερμοκρασία στην παρακάτω χημική αντίδραση:

$CuS{O}_4+2NaCl\iff CuC{l}_2+N{a}_{2}S{O}_4,\Delta {\rm H}>0$$\Large CuSO_4 + 2NaCl ⇔CuCl_2 +Na_2SO_4 , ΔΗ > 0$

(μπλε) (πράσινο)

Με αύξηση της θερμοκρασίας η θέση της ισορροπίας μετατοπίζεται προς τα δεξιά και το διάλυμα από μπλε που ήταν αρχικά αποκτά πράσινο χρώμα. Όταν μειώσουμε τη θερμοκρασία συμβαίνει το αντίθετο.

Πείραμα 2

Θα μελετήσουμε τη μετατόπιση της θέσης χημικής ισορροπίας, όταν μεταβάλλουμε τη θερμοκρασία στην παρακάτω χημική αντίδραση:

$C{o}^{2+}+4C{I}^{-}\iff CoC{l}_4^{-},\mathrm{\Delta }H>0$$\Large Co^{2+}+4 CI^{-} \Leftrightarrow CoCl_{4}^{-}, \Delta H>0$ (ροδόχρωμο) (μπλε)

Με αύξηση της θερμοκρασίας η θέση της ισορροπίας μετατοπίζεται προς τα δεξιά και το διάλυμα από ροδόχρωμο που ήταν αρχικά αποκτά μπλε χρώμα. Όταν μειώσουμε τη θερμοκρασία συμβαίνει το αντίθετο.

https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Cobalt-chloride-_CoCl2#section=Physical-Description

##